Uprawa pożniwna: czym, kiedy i jak ją wykonać?
Uprawa pożniwna, nazywana także podorywką, to jeden z ważnych etapów prac wykonywanych na polu uprawnym. Przyjmuje się, że powinna być przeprowadzona jak najszybciej po żniwach. Aby jednak dała pożądane rezultaty, należy pamiętać o kilku ważnych zasadach. Jak przeprowadzać podorywkę i jakich błędów trzeba unikać?
Uprawa pożniwna – jaki jest jej cel?
Podorywka ma za zadanie przerwać parowanie, a także dobrze wymieszać z glebą resztki pożniwne. Specjaliści radzą więc, aby wykonywać ją jak najszybciej po zakończeniu żniw. Zdecydowanie nie warto odkładać tego zabiegu w czasie, szczególnie w okresach suszy. Szybko przeprowadzona pozwoli na:
- ograniczenie parowania wody z gleby,
- wymieszanie resztek pożniwnych z glebą i ich szybką mineralizację,
- skiełkowanie nasion chwastów i rośliny przedplonowej,
- ograniczenie erozji wodnej i powietrznej gleby.
Jest to więc bardzo ważny etap i nie można go pomijać. Nie powinno się również z nim zwlekać, tylko rozpocząć tuż po zwiezieniu słomy z pola.
Kiedy wykonywać podorywkę?
Odkładanie w czasie uprawy ścierniska (inna nazwa uprawy pożniwnej) może mieć wiele niekorzystnych konsekwencji. Przede wszystkim nie ograniczy parowania wody z gleby, co jest szczególnym zagrożeniem w okresach suszy. Ponadto pole po zbiorze zbóż pozostawione zbyt długo bez uprawy może porastać samosiewami, a przerośnięte ściernisko i resztki słomy powodują jego zadarnianie, które utrudni dalsze prace.
Dlatego do uprawy pożniwnej należy przystąpić najszybciej, jak jest to możliwe. Jest ona często odkładana z racji wielu pilniejszych prac do wykonania w tym okresie roku, jednak zdecydowanie nie można jej lekceważyć. Oprócz terminu przeprowadzenia prac bardzo ważny jest też sposób ich wykonywania i rodzaj wykorzystanych do tego maszyn. Niewłaściwa technika może sprawić, że uciekanie wody z gleby będzie jeszcze bardziej intensywne.
Jak prawidłowo wykonać uprawę pożniwną?
Uprawa pożniwna musi być wykonana możliwie płytko, ale resztki pożniwne muszą być dobrze wymieszane z glebą. Z tego powodu głębokość powinna być uzależniona od ich ilości. Zwykle przyjmuje się wartość 5-12 cm, choć niektórzy rolnicy są zdania, że optymalne zagłębienie w glebie powinno wynosić jedynie 3 cm. Wiele zależy zatem od konkretnych uwarunkowań.
Ważne jest również równomierne wymieszanie resztek pożniwnych z glebą. W przeciwnym razie w miejscach dużego nagromadzenia słomy będzie ona absorbować duże ilości wody, co może spowodować znaczne opóźnienia we wschodach. Nierozdrobnione i źle wymieszane elementy mogą być również przyczyną niezachowania odpowiedniej głębokości wysiewu.
Dla prawidłowego wykonania podorywki ogromne znaczenie ma też zaplecze sprzętowe, którym dysponuje dane gospodarstwo. Jakie maszyny najlepiej się sprawdzą?
Sprzęt rolniczy do uprawy pożniwnej
Dawniej do podorywki używano przede wszystkim pługów podorywkowych lub zwykłych. Obecnie odchodzi się od tych rozwiązań, ponieważ są dość mało wydajne, a przy tym czaso- i energochłonne. Ich wadą jest także to, że pług układa resztki pożniwne w glebie warstwowo, powodując spowolnienie tempa ich rozkładu.
Dziś najczęściej wybieraną maszyną w uprawie pożniwnej jest brona talerzowa, na przykład typu Bison XL. Często łączy się ją z dodatkowym wałem. Talerze, które przetaczają się po ściernisku, przecinają resztki pożniwne i powodują dość dobre wymieszanie ich z glebą. Takie urządzenie bardzo dobrze nadaje się do podorywki wysokich ściernisk, ponieważ brona talerzowa nie jest podatna na zapychanie się długimi resztkami.
Wciąż jednak najważniejsze znaczenie dla efektywnej podorywki ma terminowość i staranność wykonania prac.